Libya Ulusal Ordu Lideri General Hafter'den Moskova'ya dört yıl sonra ziyaret
Libya Ulusal Ordusu Komutası lideri General Hafter, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmek üzere Moskova’ya ziyaret düzenledi. General Hafter, Vladimir Putin’in yanı sıra Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile de bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmelerde başta Libya olmak üzere bölgedeki sorunlar ve uluslararası alanlarda izlenecek politikalar ele alındı.
General Hafter liderliğindeki Libya Silahlı Kuvvetleri Genel Komutanlığı tarafından geçtiğimiz gün sosyal medya üzerinden yapılan açıklamada, “Hafter, Rusya’nın başkenti Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile görüştü” ifadeleri kullanıldı.
Libya'nın Trablus'ta bulunan Birleşmiş Milletler (BM) destekli hükümetine rakip bir yönetime yardımcı olan Hafter, Moskova ile uzun zamandır yakın ilişkiler kuruyor ve askeri destek için büyük ölçüde Rus paramiliter grubu Wagner’e güveniyor.
AFP tarafından aktarılan bilgiye göre, Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, TASS haber ajansına yaptığı açıklamada, görüşme hakkında konuşarak, “Libya ve genel olarak bölgedeki durum müzakere edildi” ifadelerini kullandı.
Libya medyasının aktardığına göre, General Hafter ve Vladimir Putin arasında gerçekleşen görüşme 2019 yılından bu yana yapılan ilk toplantı oldu.
Geçtiğimiz hafta salı günü Moskova'ya gelen Doğu Libyalı general, ziyareti sırasında Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Yunus-Bek Yevkurov ile daha önceden bir görüşme gerçekleştirmişti.
Yunus-Bek Yevkurov, son yıllarda doğu Libya’ya düzenli olarak ziyaret gerçekleştiriyordu. Son olarak 17 Eylül'de kıyı kenti Derna'nın büyük bir bölümünü kasıp kavuran, binlerce insanın hayatını kaybetmesine ve binlerce kişinin kaybolmasına neden olan büyük sel felaketinden birkaç gün sonra General Hafter ile tanıştı.
Hafter'in Trablus'taki Birleşmiş Milletler destekli hükümete karşı 2019 yılında gerçekleştirdiği ve başarısız olduğu saldırı girişimi, büyük ölçüde Rus paramiliter grubu Wagner’e dayanıyordu fakat Türk destekli silahlı kuvvetlerinin üstesinden gelemedi.
2020 yılının Ekim ayında imzalanan ateşkes anlaşmasının savaşı sonlandırmasından sonra Wagner grubu, askerlerinin bir bölümünü Mali ve Ukrayna’ya kaydırma kararı aldı.
Bu durumun ardından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin tüm yabancı askeri güçlerin Libya'dan çekilmesi çağrısında bulunan kararlarını tekrarlanmasına rağmen yüzlerce Wagner grubu askeri, doğu ve güneyde bulunan çölde Hafter'in kontrolünde bulunan bölgelerde konuşlanmaya devam ediyor.
Rusya uzun bir süredir Afrika'daki etkisini artırmaya çalışıyor. Geçtiğimiz yılın başlarında Ukrayna’ya karşı olan savaşın başlamasından bu yana daha sert bir politika izleyen Moskova, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri yaptırımlarıyla uğraşıyor ve uluslararası sahnede giderek daha fazla izole ediliyor.
RUSYA’NIN LİBYA’DA FAALİYETLERİ, WAGNER’İN ROLÜ VE ABD
Rusya, Libya’da yaptığı faaliyetleri sürdürüyor ancak bu nüfuzu devam ettirebilmesi için bir kaç koşulu sağlaması gerekiyor.
Rusya’nın Libya’daki gücünü kaybetmesi, Moskova’nın Seyfülislam Kaddafi ve General Hafter gibi müttefiklerini olumsuz yönde etkileyecektir.
Paramiliter grup Wagner ile Moskova arasındaki sorunlar, Wagner’in uluslararası arenadaki gücünü de oldukça zayıflatacaktır.
Wagner’in Libya’daki varlığı, güneyde NATO’nun stratejik gücünü garanti ediyor ve Afrika'daki operasyonlarını oldukça kolaylaştırıyor.
Askeri uzman Adil Abdulkafi, ABD’nin Libya ve bölge üzerindeki rolü hakkında, “ABD’nin Afrika kuvvetleri (AFRICOM) ile Genelkurmay Başkanlığı'nın el-Bünyan el-Marsus güçleri arasındaki tam koordinasyon ve iş birliği yoluyla Libya'da ABD etkisinin mevcut olduğu göz önüne alındığında, Rusya'nın Libya'da yayıldığı şekilde bir Amerikan genişlemesine tanık olmayacağız. Bu koordinasyon günümüzde de devam etmektedir” ifadelerini kullandı.
Abdulkafi, “Mevcut koşullar ışığında ve Libya'nın sahip olmadığı MiG-29 uçakları ve Afrika'ya yönelik operasyonlarını başlatmak için güvendiği Pantsir hava savunma sistemi gibi Wagner çok gelişmiş silahlara sahip. Libya şu anda Rus paralı askerlerini topraklarından çıkarmak için Washington ile ciddi bir işbirliğine ihtiyaç duyuyor” şeklinde konuştu.
Birleşmiş Milletler (BM) raporları, Libya topraklarındaki paramiliter Wagner askerlerinin sayısının yaklaşık bin kadar olduğunu ve grubun 2019 yılında ülkedeki faaliyetlerini kamuoyuna açıkladığını gösteriyor.
ABD’li birkaç diplomat ve üst düzey yetkili isimleri, özellikle son yıllarda bir takım Libyalı yetkili ile beraber yürüttüğü periyodik görüşmeler gerçekleştirerek Trablus ve Bingazi’yi ziyaret ettiler.
Siyasi uzmanlara göre görüşmeler, ABD'nin stratejik müttefiki konumunda bulunan Kuzey Afrika’ya petrol ihracatının devamlılığını sağlamak amacıyla Wagner’in rolünü ve Rusya'nın Libya'daki etkisini sınırlamayı planlıyor.