Doğu Avrupa’da gerilim tırmanıyor: Ukrayna savaşı Avrupa’ya yayılabilir

ABD Kongresi’nin Ukrayna’ya bir müddet silah teminini ertelemesi üzerine Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırıları yoğunlaştı. NATO ülkeleri ise Ukrayna’ya verilen silahların Rusya topraklarına karşı kullanılmasını tartışıyor. 

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Economist dergisine verdiği demeçte, müttefiklerin Kiev’e sağladığı silahların Rusya’daki askeri hedeflere karşı kullanılmasına izin verilmesi gerektiğini dile getirdi.

Geçtiğimiz günlerde Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile bir araya gelen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise Stoltenberg’i destekleyen açıklamalarda bulundu.

Fransa lideri, “Ukrayna’nın Rusya’daki diğer sivil hedefleri vurmasına izin vermemeliyiz” dedi.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz ise uluslararası hukuk kapsamında savunma amaçlı saldırgana kendi topraklarında da karşılık verilebileceğini belirtti.

Stoltenberg ve Macron’un açıklamalarının ardından Avrupa’da yeni bir tartışma başladı. Ukrayna’nın Batı silahlarını doğrudan Rusya topraklarına karşı kullanması, savaşın tüm Avrupa’ya yayılmasına yol açabilir.

Berlin şu ana kadar Kiev’e uzun menzilli saldırı gerçekleştirebilecek silahlar vermedi. Berlin, Rusya’nın Alman füzeleriyle vurulmasının sonucunda savaşın Avrupa’ya yayılabileceğini düşünüyor. 

Başbakan Scholz, uzun menzilli Taurus füzelerini Ukrayna’ya göndermediği için sık sık eleştiriliyor. 

Alman Bild gazetesinin haberine göre, hükümet, Tauruslar ile ilgili sorulara yanıt vermiyor. Bild gazetesine göre, Putin, Scholz’u nükleer bir saldırı ile tehdit etmiş olabilir.

Gazeteci Nilgün Tekfidan Gümüş, Hürriyet’te kaleme aldığı makalede, savaşın en başından bu yana Rusya’nın nükleer güç olmasının taraflar üzerinde bir caydırıcılık yarattığına dikkat çekiyor.

Rusya geçtiğimiz haftalarda da taktik nükleer silah kullanımına yönelik tatbikat yaptığını duyurmuştu.

Rusya lideri, söz konusu gelişmelerin ardından yaptığı açıklamada, Batılı silahların Rusya topraklarına karşı kullanılması durumunda bunun ‘ciddi neticeleri’ olacağını söyledi.

Diğer yandan Moskova’ya karşı Batılı silahların kullanılması Prag’da başlayan NATO’nun gayri resmi dışişleri bakanları toplantısında da ele alındı.

ABD Başkanı Joe Biden’ın da bazı Amerikan silahlarının Ukrayna tarafından Rusya topraklarında kullanılmasına izin verdiği bildirildi.

Amerikan CNN kanalına konuşan iki ABD’li yetkili, ABD Başkanı’nın, “kamuoyundan gizli şekilde” Ukrayna’ya verdiği silah kullanma izininin uzun zamandır devam eden Amerikan politikasında önemli bir değişiklik anlamına geldiğini söyledi.

Habere göre Biden, daha önce Amerikan silahlarının Rusya topraklarında kullanımasına karşı çıkarken, bu politikasında değişikliğe gitti. Washington yönetiminin, Ukrayna’ya sadece Rusya’nın son dönemde saldırılarını yoğunlaştırdığı Harkiv bölgesinde kullanılmak üzere onay verdiği kaydedildi.

Buna göre Ukrayna ordusu, ABD yapımı silahları sınırda bulunan Harkiv bölgesinde kullanabilecek. Ancak Rusya’nın daha iç bölgelerinde ya da başka yerlerinde kullanamayacak.

Söz konusu gelişmelerin, son dönemde tansiyonu yüksek seyreden ABD-Rusya ilişkilerinde yeni bir krize yol açması bekleniyor.

Kiev, Moskova’nın saldırılarını yoğunlaştırdığı Harkiv’deki savunma zaaflarını giderebilmek amacıyla Amerikan yönetiminden söz konusu ABD yapımı silahlarını bu bölgede kullanma izni istemişti.

Önümüzdeki dönemde bu konudaki tartışmaların daha da büyümesi ve Rusya’nın olası saldırılara karşı önlemlerini artırması bekleniyor. Son aylarda cephede önemli kazanımlar elde eden ve psikolojik üstünlüğü ele geçiren Rusya’nın, kendi topraklarına yönelik saldırılar karşısında nükleer kartını ortaya çıkartması gündeme gelebilir.

Öte yandan Ukrayna’nın cephede kaybettiği bölgeleri geri alabilmek için karşı saldırılara geçmesi ve yeni silahlar almak için Batı ülkelerine yönelik baskıyı artırması bekleniyor.

Ukrayna’nın Batı silahlarını Rusya topraklarına karşı kullanması, savaşın tüm Avrupa’ya yayılmasına neden olabilir.