Rusya-Ukrayna Savaşı, Putin-Wagner ilişkilerini olumsuz etkiledi

Rusya’nın paralı askerlik şirketi Wagner Grubu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in fiili özel ordusu olarak tanımlanıyor. Grubun sahibi, Putin’e yakınlığıyla bilinen Yevgeni Prigojin. 

VOA’nın aktardığına göre, 1981’de soygun ve saldırı suçlarından 12 yıl hapis cezası alan Prigojin, cezaevinden çıktıktan sonra Putin’le tanıştı. Bu sayede Rus hükümetinden ihaleler alan Prigojin önemli kazanımlar elde etti.

Wagner Grubu’yla bağlantısı olduğunu reddeden Prigojin, Eylül 2022’deki açıklamasında Wagner’i Donbas’taki çatışmalar nedeniyle 1 Mayıs 2014’te kurduğunu itiraf etti ve şirketin kurucusu, yöneticisi ve finansörü olduğunu açıkladı.

ABD: “Kuzey Kore Wagner grubuna silah tedarik ediyor”Dünya

2014'te kurulan ve giderek daha aktif hale gelen paralı asker şirketi, Ukrayna'nın doğusundaki Rus destekli ayrılıkçılara destek vermek için kuruldu.

Günümüzde ise Wagner paralı askerlerinin operasyonları hızla Doğu Avrupa'nın ötesine yayıldı.

Wagner Grubunun, Suriye'de aktif olarak kullanıldığı ve bugüne kadar doğrulanmasa da pek çoğunun Suriye'de savaşırken hayatını kaybettiği söyleniyor.

Wagner’in Libya’da ise General Haftar’a bağlı güçlerin yanında çatışmalara katıldığı biliniyor.

Paralı asker grubunun Afrika’da da etki alanını artırdığı düşünülüyor. Wagner’in paralı askerleri yerel ordulara eğitim veriyor, isyancı, terör gruplarıyla savaşıyor ve altın elmas gibi madenlerin güvenliğini sağlıyor.

Wagner’in elmas madenlerini korumak için Orta Afrika Cumhuriyeti'ne çağrıldığı ayrıca Sudan'daki altın madenlerini koruduğu biliniyor.

Ancak Suriye, Libya ve bazı Afrika ülkelerinde faaliyet gösteren Wagner Grubu, savaş suçları ve insan hakları ihlalleri ile suçlanıyor.

Rusya, Ukrayna'da Wagner adına savaşan eski mahkumlara af çıkardıDünya

BBC’nin aktardığına göre, Birleşmiş Milletler ve Fransız hükümeti, Wagner paralı askerlerini Orta Afrika Cumhuriyeti'ndeki sivillere karşı tecavüz ve soygun yapmakla suçladı ve Avrupa Birliği bu nedenle Wagner'a yaptırım uyguladı.

Rusya'nın askeri istihbarat teşkilatı GRU'nun Wagner Grubu'nu gizlice finanse ettiği ve denetlediği iddia ediliyor. Ancak Rusya, Wagner’in devletle olan bağlantısını reddediyor.

Rus yasaları, paralı askerlik karşılığında cezaların affedilmesine de izin vermiyor.

Ancak Paralı asker oluşumları Rusya’da yasadışı olmasına rağmen Wagner Grubu, 2022 yılında kayıtlı bir şirket olarak St. Petersburg kentinde yeni bir merkez açtı.

Rusya Parlamentosu Başkanı da; “Ülkemizi savunan herkes, ordu, gönüllüler, yeni askerler, Wagner üyeleri, hepsi birer kahramandır" dedi.

Habertürk’ten Nalan Koçak, “Rusya Uzmanları Putin’in paralı askerleri olan Wagner Grubunu anlattı” başlıklı haberinde Moskova Devlet Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Kerim Has’a, “Kim bu Wagner Grubu? Rusya Savunma Bakanlığı’nın direktifiyle hareket ettiği düşünülüyor. Peki neden resmen böyle bir birlik yok?” diye sormuştu.

Dr. Kerim Has ise bu soruyu şöyle yanıtlamıştı: “Rusya’da özel askeri şirketler kanun itibarıyla yasak. Kremlin özellikle yurtdışında kiralık olarak sadece asker değil, vatandaşların da çalışabileceğini tanıyor. Bilerek hukuki bir boşluk yaratıyorlar. Ama bunların ülke içerisinde çalışmaları yasak. Paralı askerler ilk Ukrayna’da ortaya çıktı, Slav birlikleri ismiyle. Daha sonra bu birlikler 2015 gibi Wagner Grubu’na dönüştü. Altını çizmek istiyorum, bu bilgilerin hiçbiri resmi olarak doğrulanmış değil. Kırım’ın ilhakında da hatırlarsınız yeşil üniformalı Rus askerleri vardı. Ama hiçbir zaman doğrulanmadı. Putin, 2015’te, ilhaktan çok sonra kabul etti”.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞINDA WAGNER’İN ROLÜ 

Rusya-Ukrayna savaşında Wagner Grubu daha görünür hale geldi.

Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin, Rus haber ajansı RİA Novosti’ye yaptığı açıklamada, Ukrayna’da “Wagner için gönüllü olan” bazı eski mahkumlara af çıktığını açıkladı.

Hapis cezaları affedilen yaklaşık “iki düzine” eski mahkumun altı ay gönüllü olarak Wagner adına savaştıklarını söyleyen Yevgeniy Prigojin, “Sözleşmelerini öncelikle onurlu bir şekilde tamamladılar. Çok az insanın yapabileceği şekilde tamamladılar” ifadelerini kullandı.

Wagner’in paravan şirket kurduğu iddia edildiDünya

Yevgeniy Prigojin, Wagner Grubu’na cezaevlerindeki mahkumlar arasından asker seçiyor.

Ukrayna ordusu ise Wagner Grubu için savaşan hükümlülerin özellikle en riskli noktalarda kullanıldığını ve büyük çoğunluğunun öldüğünü açıklıyor.

WAGNER ile PUTİN KARŞI KARŞIYA GELİYOR

Yevgeniy Prigojin, Donetsk bölgesindeki Soledar’ı Wagner’e bağlı paralı askerlerin ele geçirdiğini söylüyor. Ancak Soledar’ın ele geçirilmesinin ardından Savunma Bakanlığı ve Wagner Grubu arasında bunun kimin başarısı olduğu konusunda anlaşmazlık yaşandı.

Diğer yandan Prigojin, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Rusya Genelkurmay Başkanı General Valery Gerasimov’u, Wagner’i Ukrayna’da desteklemedikleri gerekçesiyle ‘vatan hainliğiyle’ suçluyor.

Wagner’den oldukları iddia edilen bir grup asker, Rusya Genelkurmay Başkanı General Valery Gerasimov’u mühimmat sağlamadığı gerekçesiyle hedef almıştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise Gerasimov’u, Ukrayna’daki kuvvetlerin başına getirdi. Gerasimov, Putin'in "özel askeri operasyon" olarak adlandırdığı savaşa liderlik ediyor.

Ancak Prigojin, Rus güçlerinin aylardır ele geçirmeye çalıştığı Bahmut kentindeki saldırıya da Wagner’in liderlik ettiğini söylüyor.

Telegram üzerinden açıklamalarda bulunan Wagner Başkanı, “Bahmut’u almak için tüm ikmal yollarını kesmemiz gerekiyor. Bu önemli bir görev” diyor.

Rus kuvvetlerinin yavaş ilerlediğini belirten Prigojin, ordunun üst kademesini beceriksizlikle suçluyor.

Wagner’ın giderek güçlendiği ve Kuzey Kore’den silah sevkiyatı yaptığı biliniyor. Bazı analistler Prigojin’in hedeflerinin büyük olduğunu ve kendisine daha büyük bir siyasi alan açmak için çalıştığını söylüyor.

Wagner’in Rus ordusunun imajına zarar vermeye başlaması ise Putin’i karşı atağa geçiriyor.

Vladimir Putin, Gazprom’un kendi özel güvenlik gücünü kurmasına sıcak baktı. Putin’in Wagner’e bir alternatif arayışında olduğu görülüyor. 

Wagner Başkanı Ukrayna savaşı hakkında konuştuDünya