Ben Cardin F-16 satış politikasında Bob Menendez'den farklılaşacak mı?
Türkiye düşmanlığıyla bilinen ABD’li Senatör Bob Menendez, rüşvet kabul ettiği gerekçesiyle yargılanıyor. Menendez’in yargılama sebebiyle Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanlığı görevini geçici olarak bırakmasıyla yerine gelen Ben Cardin, Türkiye ile F-16 ticaretine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Senatör Bob Menendez ve eşi Nadine Arslanyan Menendez, geçtiğimiz hafta açılan bir soruşturma kapsamında rüşvet almakla suçlanarak mahkemeye çıkarıldı.
Evlerinde yapılan incelemede, 500 bin doların üzerinde nakit para ve toplam değeri 100 bin doları aşan külçe altınlar ele geçirildi.
Reuters’ın aktardığına göre savcılar, Menendez ve eşi Arslanyan’ın rüşveti New Jersey'li üç iş insanına yönelik soruşturmalara müdahale etmek ve Mısır hükûmetine yardım etmek için nüfuzlarını kullanmaları karşılığında kabul ettiklerini söyledi.
NPR’a yazan Jaclyn Diaz, Menendez’in Kahire yönetimine hassas bilgi sağladığını da belirtti.
Menedez ve eşi kefaletle serbest bırakıldı ve çifte yurt dışına çıkış yasağı getirildi. Anack Menendez bir devlet görevlisi olduğu için görevi kapsamında yurt dışında bulunmasına izin verildi.
Suçsuz olduğunu ve aklanacağını savunan ve Senatörlüğü bırakmayacağını söyleyen Menendez, Senato’daki Dış İlişkiler Komisyonu Başkanlığı görevini geçici olarak bırakmak zorunda kaldı.
Menendez’in yerine, Demokrat Parti’den Senatör Benjamin Cardin getirildi. Cardin’in bu göreve getirilmesi, Türkiye-ABD arasındaki F-16 alışverişinin yeniden gündeme gelmesine sebep oldu.
Menendez, Türkiye’ye F-16 ve F-35 satışlarını onaylamayan ve ABD Senatosu’nda 1915 olaylarının “soykırım” olarak tanınması yönünde çabalar gösteren bir Senatör olarak tanınıyor.
2006’da göreve gelen Bob Menendez, Senato’da 2007’den beri Türkiye karşıtı eylemlerde bulunuyor. ABD Senatosu’nda Türkiye’nin S-400 alımı, Suriye’de barışın tesisi, Ayasofya’nın camiye çevrilmesi gibi politikalarına karşı tavır takınan Senatör’ün görevi bırakması, Ankara-Washington ilişkilerinin geleceğine ilişkin tartışmalar doğuruyor.
CARDİN, DEĞİŞİME YOL AÇABİLİR Mİ?
Cardin, Dış İlişkiler Komisyonu Geçici Başkanı olarak Menendez’in yerini doldurdu. NATO Büyükelçiler Toplantısı’nda Türkiye’ye F-16 satışı ile ilgili kendisine yöneltilen bir soruya cevaben, “Bunun [İsveç’in NATO’ya kabulünün] önümüzdeki ayın ilk bölümünde yapılacağını iddia ediyorlar. Öyleyse o zaman en azından NATO meselesini çözmüş oluruz, ancak NATO üyeliğinin yanı sıra ilerlerken tartışmalarımızın bir parçası olması gereken başka meseleler de var" ifadelerini kullandı.
İlk bakışta Cardin, Menendez’e kıyasla daha ılımlı ve uzlaşılabilir bir yaklaşıma sahip olduğu izlenimini veriyor. Ancak 2017’de Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alımı söz konusu olduğunda Cardin, Trump yönetimine yazdığı bir mektupta, Ankara’ya yaptırım uygulanması ve NATO üyeliğinin yeniden değerlendirilmesi çağrısında bulunmuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Nahçıvan dönüşü gazetecilere verdiği bir demeçte, Menendez’in görevi bırakmasını F-16 alımı konusunda bir gelişme olarak nitelendirdi. Buna rağmen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cardin’in göreve gelmesiyle ilgili bir yorumda bulunmadı.
Washington, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile NATO’nun savunma kapasitesini güçlendirmek amacıyla Türkiye’ye F-16 satışının önünün açılması için girişimlerde bulunmuştu fakat bu konuda herhangi bir gelişme yaşanmadı.
Cardin’in açıklamaları, Menendez’in aksine satışların önünü açan bir tonda olduğundan bu konuda olumlu bir gelişme olarak değerlendirildi.
Eski açıklamalarına bakılacak olursa Cardin’in de Türkiye’ye F-16 satışına sıcak bakmadığına ilişkin, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamaya bakılarak ise ideolojiden sıyrılmış bir yaklaşımla jet ticaretine rasyonel bir şekilde baktığına ilişkin değerlendirmelerde bulunulabilir.
Cardin görevde kaldıkça F-16 satın alımının ilerlemesi için açık bir kapı bulunacaktır ancak Beyaz Saray’ın tutumunun değişmesi ya da Menendez’in suçsuz bulunması hâllerinde durum yeniden bir açmaza evrilme tehlikesi taşıyor.