Eski Tayvan Devlet Başkanı Ma, ikinci kez Pekin’i ziyaret edecek

2008'den 2016'ya kadar başkan olan Ma, 2023 yılında Çin'i ziyaret eden ilk eski Tayvanlı lider oldu.

Yenilen Çin Cumhuriyeti hükümeti, Mao Zedong'un komünistlerine karşı iç savaşı kaybettikten sonra 1949'da Tayvan'a kaçtığından beri hiçbir Tayvanlı lider Çin’e ziyaret gerçekleştirmemişti.

Çin, demokratik olarak yönetilen Tayvan'ı kendi toprakları olarak görüyor ve bu tür iddiaları doğrulamak için özellikle son dönemde askeri ve siyasi baskıyı artırıyor.

Eski Tayvan Devlet Başkanı Ma Ying-jeou’nun ofisi, Ma'nın Pekin'in yanı sıra güney Guangdong eyaletini ve kuzeybatı Shaanxi eyaletine gideceğini, tarihi yerleri ziyaret edeceğini, şirketleri ziyaret edeceğini ve elit Pekin Üniversitesi ile Guangzhou'daki Sun Yat-Sen Üniversitesi'nde öğrenci değişimlerine liderlik edeceğini bildirdi.

Muhabirlerin Ma Ying-jeou Vakfı yöneticisi Shiao Shu-tsen'e, Ma'nın oradayken kiminle buluşacağı ile ilgili sorular sorulması üzerine, bunların "ev sahiplerinin emrinde" olacağını belirtti.

MA, ÇİN İLE İYİ İLİŞKİLER KURULMASI GÖRÜŞÜNDE

Ma, 2015 yılının sonlarında, Tayvan'ın şu anki başkanı Tsai Ing-wen'in seçimi kazanmasından kısa bir süre önce Singapur'da Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile tanıştı.

Çin ve Tayvan hükümetleri birbirini tanımadığı için ondan eski başkan yerine "Bay Ma Ying-jeou" olarak söz eden Çin Tayvan İşleri Ofisi, ziyareti memnuniyetle karşıladığını vurguladı.

Ma, Çin'in güneyindeki Guangdong eyaletindeki Shenzhen şehrine uçmadan önce Tayvan'daki havaalanında gazetecilere yaptığı kısa açıklamada, "Bu bir barış ve dostluk gezisidir" ifadelerini kullandı.

Eski Başkan Ma, ocak ayında üst üste üçüncü başkanlık seçimini kaybeden Tayvan'ın ana muhalefet partisi Kuomintang'ın (KMT) kıdemli bir üyesi olmaya devam ediyor. KMT, Çin ile yakın bağları ve diyaloğu savunuyor ancak Pekin yanlısı olmayı kesinlikle reddediyor.

ÇİN TARAFININ BEKLENTİLERİ

Pekin, Tayvan’ın kendi toprağı olduğunu ve dünya ülkelerinin “Tek Çin” politikasına bağlı kalmasını bekliyor. Pekin bu konuda oldukça kararlı ve özellikle son dönemde Tayvan üzerinde askeri ve siyasi baskısını giderek artırdı.

Tayvan hükümeti ise bu konuda Pekin ile aynı görüşte değil. Bu nedenle iki taraf özellikle Tayvan Boğazı’nda sürekli karşı karşıya geliyor.

Tayvan Başbakanı Tsai Ing-wen ve iktidardaki Demokratik İlerleme Partisi defalarca Çin ile görüşme teklifinde bulundu. Ancak Pekin onları tehlikeli ayrılıkçılar olarak gördüğü için bu teklifler reddedildi.

Tsai, geleceklerine yalnızca Tayvan halkının karar verebileceğini söylüyor. Hükümeti ise Çin'in egemenlik iddialarına şiddetle karşı çıkıyor.

Bu gelişmelerin ardından eski Tayvan Devlet Başkanı Ma’nın Pekin’e gezi düzenleme kararı, Pekin tarafını şimdilik sakinleştirme hamlesi olarak görülebilir. Ma, Çin yanlısı bir politika taraftarı olmasa da Pekin ile olan ilişkilerin her zaman iyi bir düzeyde olması gerektiğini savunuyor.

Bu nedenle Xi Jinping’in ilerleyen dönemde alacağı kararlarda; eski Başkan Ma ile görüşmesinden çıkacak sonuçların etkili olması bekleniyor.