ABD ve Avrupalı devletler Çin'e "çip" yaptırımı uyguluyor!

Dünyanın en büyük ekonomisi arasında devam eden bu mücadele, diğer ülkelerin ekonomileri ve aynı zamanda teknolojik gelişmelerin ilerlemesi açısından kilit bir noktaya sahip.

Micron, Hindistan’a 825 milyon dolara kadar yatırım yapacakDünya

Beyaz eşyalardan askeri teçhizatlara kadar birçok teknolojide kullanılan mikroçiplerin varlığı, trilyonlarca dolar değerindeki ürün ve işlemler için çok büyük bir önem taşıyor.

Çin'in stratejisi özellikle teknolojik olarak çok ileri olmayan, büyük boyutlu çipler üzerinde yoğunlaşmak. Günümüz teknolojisinde mikroçiplerin önemli bir bölümü 5 nanometre ve daha küçük boyutta üretilirken, Çin pazarı 24 nanometre ve daha büyük çiplerle teknolojini pazarını domine etmeye hazırlanıyor.

ÇİN’İ ENGELLEMEYE YÖNELİK HAMLELER

Pekin hükümeti 2025 yılına kadar mikroçip ihtiyacının yüzde 70'ini iç pazar ile karşılama amacıyla hareket ederken, ABD ise uluslararası ticaret normlarıyla bu durumun önüne geçmek istiyor.

ABD’de Joe Biden yönetimi, geçtiğimiz sene yürürlüğe koyduğu yaptırım kararları kapsamında dünyanın herhangi bir bölgesinde ABD teknolojisi ile üretilen teknolojik ürünlerin Çin’e gönderilmesini yasaklamıştı.

Hollanda hükümeti geçtiğimiz aylarda ABD’nin bu kararına katıldığını açıklarken, Japonya ise ileri teknoloji çiplerin Çin’e ihracatına bir takım kısıtlamalar getirildiğini duyurmuştu.

Washington’ın aldığı bu karar sonrasında Çin’in 2023 yılı içerisinde yaptığı çip ithalatı geçtiğimiz yıl ile aynı süreç olarak kıyaslandığında yüzde 23 oranında gerilemiş gözüküyor.

ABD ve Çin arasındaki ilişkilerde normalleşme adımları atılıyorAnaliz

Birleşik Krallık, Şanghay'da bulunan yarı iletken çip üreticisi Wingtech'in Hollandalı bir diğer kuruluşu olan Nexperia'ya, hükümetin fabrikanın işletmesine el koymasından yaklaşık bir yıl kadar sonra Newport Wafer Fab'daki hissesinin en az yüzde 86'sını satmasını istedi.

Almanya ise ekonomi bakanlığının otomotiv yonga çipi üreticisi Elmos Semiconductor'ın Dortmund kentinde bulunan fabrikasının Çin'in Saı Microelectronics'in İsveçli bir diğer kuruluşu olan Silex'e satışını durdurma kararı aldı.

Yaşanan gelişmelerin ardından Pekin yönetimi ABD'nin en büyük mikroçip üreticisi Micron Technologies hakkında soruşturma başlattı. Mayıs 2023’te Çin, ABD’nin en büyük bellek firması olan Micron’un Çin’in yerel sektörlerine bellek çipi satmasına yasak getirdi.

Çin'de üretim tesisleri de bulunan şirket, yıllık satışlarının yüzde 10'unu Çin pazarına yapıyordu ve 2022'de bu ülkeden 3,3 milyar dolarlık bir gelir elde etmişti.

ÇİN’DEN ABD’Lİ ŞİRKETE “GÜVENLİK” YASAĞI

Pekin hükümeti, mikroçip konusunda büyük destek sağlarken ABD’li rakip şirketleri cezalandırma politikası yürütüyor.

Çin’in siber güvenlik kurumu, geçtiğimiz günlerde bir açıklama yaparak ABD merkezli bir mikroçip firmasının “ulusal güvenlik incelemesini” geçemediğini belirterek birtakım yaptırım uygulandığını duyurdu.

Geçtiğimiz günlerde yaşanan gelişmeler ile ilgili The Guardian gazetesine açıklamalarda bulunan teknoloji analisti John Lee, “ABD'nin yeni ihracat kısıtlamalarının ardından, üst düzey Çinli yetkililer tedarik zinciri için kritik önemdeki şirketleri desteklemeleri gerektiğinin farkına vardılar” ifadelerini kullandı.

Çin'de üretim tesisleri bulunan firma yıl içerisinde yaptığı satışların yaklaşık yüzde 10'unu Çin piyasasına yapıyordu ve 2022 yılında bu ülkeden 3,3 milyar dolarlık bir kazanç elde etmişti.

Firma tarafından yapılan açıklamada, “Çin'deki kritik bilgi altyapısının uygulayıcıları Micron ürünlerini satın almayı durdurmalı” ifadelerine yer verildi.

Çin Komünist Partisi, bilim ve teknolojik gelişmeleri doğrudan takip ederek büyük bir destek sağlıyor ve teknoloji politikalarında büyük bir reforma gitmeye hazırlanıyor fakat teknoloji uzmanları şu anda Çinli üreticilerin Tayvan ve Hollanda gibi ülkelerin mikroçip endüstrisinin gerisinde olduğunu vurguluyor.

ABD-AVRUPA VE JAPONYA, ÇİN’E KARŞI

Japonya, Güney Kore ve Çin’in son yıllarda mikroçip üretiminde ve gelişiminde büyük adımlar atması ile ABD’nin yarıiletken ve mikroçip endüstrisindeki hakimiyeti sarsılacak gibi görünüyor.

ABD’nin son 10 yılda bu alandaki küresel pazar payı yüzde 60’lardan yaklaşık yüzde 46’ya kadar gerilemiş durumda.

ABD, CHIPS Act ile çeşitli imkanlar yaratarak eski hakimiyetini geri kazanmayı amaçlıyor.

Geçtiğimiz aylarda Çin’e teknoloji ihracatı alanında kısıtlamalar getiren ABD, Japonya ve Avrupalı ülkelerle bu ambargonun artırılması için anlaşmaya vardı. Hollanda ve Japonya, Çin’e mikroçip üretiminde kullanılan ürünlerin satışını kısıtlama kararı aldı.

Stratejik ortakları Çin ve Rusya eksenine kayıyor: ABD, çok kutuplu dünyada yalnızlaşıyorAnaliz

Çip dünyasında temel olarak iki önemli olgu bulunuyor. Birincisi tasarım, ikincisi üretim. İşin tasarım bölümü daha basit bir bölüm olarak yorumlanabilir. Gerekli teknolojik imkanlara ve insan kaynağına sahipseniz bu alanda ilerlemek biraz daha kolay görünüyor.

Üretim süreci ise oldukça karmaşık bir durum olarak görünüyor. Milyar dolarlık üretim tesisi yatırımları ve işletme sermayesi olmadan pek bir başarı elde edilemiyor.

Bu maliyetler nedeniyle ABDli üreticiler, dünyanın çeşitli bölgelerinde üretim tesisi yatırımları yapıyorlar veya üretimlerini bu tesisleri var eden üreticiler aracılığı ile yaptırmayı seçiyorlar.

Bu projenin sonucunda ABD merkezli üretimin pazar payı son 10 yılda yüzde 25’ten yaklaşık yüzde 12’ye kadar geriledi. Üretim alanında, Tayvan, Güney Kore, Japonya ve Çin en önemli konumda bulunan ülkeler olarak öne çıkıyor.

Büyük bir nüfusa sahip olması ve teknolojik üretim üslerinin son teknoloji ile donatılması sebebiyle en büyük pazarın Çin olduğunu söyleyebiliriz.

Çin pazarının bu yıl içerisinde 300 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu durum global pazarın yarısına denk geliyor. ABD’nin en büyük üç çip üreticisinin gelirlerinin yaklaşık yüzde 30’u bu pazardan elde ediliyor.

Çinli üreticiler mikroçip alanında, 2011 yılında gerekli olan üretimin sadece yüzde 2’sini karşılayabiliyorken bu oran 2021 yılında yüzde 12’ye yükseldi.

2030 yılında ihtiyaçlarının yaklaşık olarak yüzde 52’sini kendilerinin üreteceği düşünülüyordu. ABD’nin uygulamaya geçirdiği yaptırımlar ile bu beklenti yüzde 33’e kadar geriledi.

Çin devletinin ABD’nin ve diğer Avrupa ülkelerinin yaptırımlarına rağmen ilerleyen dönemde Hollanda ve Tayvan’ı geride bırakarak dünyanın en büyük ve en gelişmiş çip üreticisi konumunda olacağı öngörülüyor.

ABD hegemonyasının sonu geliyor: Milley'den Çin ve Rusya itirafı!Analiz