ABD'li Korgeneral: "F-35 geliştirme programında yaşanan sorunlar üretimin durmasına neden olabilir"

F-35 geliştirme programından sorumlu Korgeneral Michael Schmidt, ABD Temsilciler Meclisi’ne sunduğu bir raporda programın ciddi tehlikelerle karşılaştığını ve geciktirilirse üretimin durdurulabileceğini ifade etti.

Korgeneral Michael Schmidt, ABD Temsilciler Meclisi’nin Askeri Hizmetler Komitesi’ne verdiği yazılı raporda, yöneticisi olduğu F-35 programındaki gelişmelere ilişkin bilgilere yer verdi.

F-35 programının ilerlemesinde kritik öneme sahip olduğunu belirttiği “Blok 4” teknolojisinin geliştirilmesinde sorunlarla karşılaşıldığını belirten Schmidt, sorunların çözülmemesi hâlinde programın durdurulmasının gerekebileceğini aktardı.

Raporda, “Blok 4'ün en kritik sınamaları geliştirme ve ürün eş zamanlılığı konularında karşımıza çıkıyor ve bugün bunun sonuçlarıyla uğraşıyoruz” ifadelerine yer veren Korgeneral, ileri düzey savaş yetilerini önemli derecede artırması beklenen Blok 4’ün donanım olgunluğu ve yazılım entegrasyonu konularında sıkıntılarla karşılaştığını belirtti.

Eş zamanlılık, bir sistemin aynı anda geliştirme ve tedarik aşamalarından geçmesiyle ortaya çıkan ve test sırasında keşfedilen sorunların düzeltilmesini zorlaştıran bir sorun olarak tanımlanıyor.

Blok 4 geliştirmeleri, F-35 savaş jetlerinin daha çok silah taşıması, hedefleri daha etkili biçimde tanımlaması, elektronik savaş ve haberleşme kabiliyetlerinin geliştirilmesi konusunda önem taşıyor.

F-35 Ortak Program Ofisi (JPO) ve endüstri partnerlerinin Blok 4 takviminde yüksek riskli eş zamanlılık tespit ettiğini aktaran Schmidt, geliştirmenin sekteye uğraması durumunda jetlerin üretiminin durdurulması tehlikesiyle karşılaşıldığını ifade etti.

Defense News’e konuşan Lockheed Martin temsilcileri, bazı Blok 4 geliştirmelerinin takvimden çok önce, 2019 yılında teslim edildiğini belirtti.

Bu geliştirmeler arasında yere çarpmayı otomatik olarak engelleyen “Auto-GCAS” sistemi, yerde hareket eden hedeflerin vurulmasını kolaylaşyıran lazer güdümlü GBU-49 bombaları ve Deniz Kuvvetleri’nin JSOW C-1 füzeleri yer alıyor.

Verdikleri röportajda üretimin durdurulmasına değinmeyen LM yetkilileri, Blok 4 donanım ve yazılım bileşenlerinin farklı geliştirme aşamalarında olduğunu ve sözleşmeler imzalandıkça ve bu unsurlar üzerindeki geliştirme tamamlandıkça aşamalı olarak teslim edileceklerini söyledi.

F-35 programında karşılaşılan bir diğer sorunun, programın en büyük önceliği olan Teknoloji Yenileme 3 (TR-3) sistemlerinin geliştirilmesinde olduğunu kaydeden Schmidt, bu sistemlerin geliştirilmesinde görülen ilerlemenin beklenenden yavaş gerçekleştiğine ve tedarikçi ortakların üretim taleplerini karşılamakta zorlandığına değindi.

Sorumlu Korgeneral, TR-3 programında karşılaşılan yazılım geliştirme riskleri, yaşlanan test uçakları ve yetersiz laboratuvar kapasiteleri gibi sorunların Ar-Ge süreçlerinde gerilemeye sebep olduğunu aktardı.

Bu gerilemeler dolayısıyla 2023 yılının ilk çeyreğinde tamamlanması öngörülen TR-3 sistemlerinin yaklaşık bir yıl ileri atılacağı tahmin ediliyor.

Defense News, Blok 4 yükseltmelerinin tamamlanması için TR-3 geliştirmelerinin uygulanması gerektiğini belirtti.