Ukrayna için iki seçenek: “Ya NATO ya da nükleer silah”

Ukraynalı bir yetkiliden son dönemde Rusya ile yaşanan siyasi ve askeri kriz hakkında önemli bir uyarı geldi. NATO’ya girmek istediklerini söyleyen Ukraynalı yetkili, bu durum gerçekleşmezse nükleer silah üretebileceklerinin altınız çizdi. Peki, Ukrayna nükleer silah üretebilir mi? Rusya’nın bu durum karşısında tavrı ne olur? Ukrayna’nın NATO’ya girmesi halinde bölgede neler değişir?

20/04/2021 17:55 Güncelleme: 20/04/2021 17:55

Rusya ile Ukrayna arasında son dönemde artan siyasi gerilim ve Ukrayna’nın doğusunda askeri hareketlilik devam ederken, Ukrayna’dan NATO ve Avrupa Birliği’ne önemli bir uyarı geldi.

Deutsche Welle’nin haberine göre, Alman Devlet radyosu Deutschlandfunk’a konuşan Ukrayna’nın Almanya Büyükelçisi Andriy Melnik, önemli açıklamalarda bulundu. Melnik, “Ya NATO gibi bir ittifakın bir parçası olur ve Avrupa’nın güçlenmesi için gerekli olan katkıda bulunuruz ya da geriye sadece bir seçeneğimiz kalır: Kendi başımıza silahlanmak” şeklinde konuştu.

Ukrayna’nın yeniden nükleer silah üretebilen bir ülke olabileceğini söyleyen Büyükelçi Melnik, “Güvenliğimizi başka nasıl garanti altına alabiliriz?” ifadelerini kulandı.

UKRAYNA DÜNYANIN EN BÜYÜK ÜÇÜNCÜ NÜKLEER GÜCÜYDÜ

1994 yılına kadar Ukrayna, sahip olduğu nükleer güç ile dünyada üçüncü sırada bulunuyordu. SSCB’nin dağılması ile birlikte Ukrayna’ya kalan miras, nükleer güç olarak dünyada üçüncü ülke olmasında büyük pay sahibi oldu. O dönem içerisinde Ukrayna; Fransa, İngiltere ve Çin gibi ülkelerin toplamından daha fazla nükleer silaha sahipti.

Nükleer silahlarının yanı sıra 170 kıtalararası balistik füze ve yüzlerce bombardıman uçağı olan Ukrayna, Rusya için ciddi bir tehdit oluşturuyordu. 1994 yılında yapılan anlaşma ile ABD Ukrayna’ya 500 milyon dolar ödedi. Bu ödemenin ardından Ukrayna’daki yaklaşık 5 bin nükleer silah Rusya’ya geçirildi ve orada sökülerek etkisiz hale getirildi.

Ukrayna yönetimi, dünyanın en büyük üçüncü nükleer gücü durumundayken, ABD tarafından verilen para ile bu dehşet verici cephanelikten vazgeçti. Kiev’in bu kararı almasında, Rusya’nın Ukrayna’ya vermiş olduğu saldırmama sözü de büyük bir etken oldu.

Ukrayna ile 1994 yılında yapılan nükleer anlaşma, o dönem içerisinde Belarus’ta ve Kazakistan’da kalan nükleer silahlar için de yapıldı. Bu anlaşmalar ile birlikte Rusya’nın üzerinde hissettiği tehdit ve baskı ciddi bir şekilde azaldı.

1994 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan sonra Rusya ile Ukrayna arasında sık sık yaşanan siyasi ve askeri gerilimler bu konunun yeniden gündeme gelmesine sebep oldu. Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki faaliyetleri Ukrayna’nın yeniden nükleer silah üretme endişelerini beraberinde getirdi. Putin geçtiğimiz yıllarda bu konuya değinmiş ve 1994 yılında imzalanan anlaşmanın önceki yönetimler tarafından yapıldığını ve artık geçerli olmadığını belirtmişti. Putin’in bu sözleri uluslararası kamuoyu tarafından ciddi bir tepki ile karşılanmıştı.

UKRAYNA NÜKLEER SİLAH ÜRETİRSE RUSYA’NIN TEPKİSİ NE OLUR?

Uzun yıllardır devam eden Rusya ve Ukrayna arasındaki siyasi gerilim, son dönemlerde askeri bir boyut kazanmış durumda. Bölgedeki etkisini ve gücünü artırmak isteyen Rusya, Kırım ve Sivastopol’den sonra Donbass’ı da ilhak etmek istiyor.

Ukrayna Rusya’nın askeri faaliyetlerini yakından takip ediyor ve bölgenin Rusya kontrolüne geçmesini istemiyor. Bu durum karşısında tedbir alan Kiev yönetimi, Donbass’taki askeri varlığını her geçen gün artırıyor.

Rusya ve Ukrayna arasında son haftalarda tırmanan bu gerilim, iki ülke tarafından ortaya atılan çeşitli iddiaları ve verilen ilginç söylemleri beraberinde getirdi. Geçtiğimiz günlerde Ukrayna’dan bir yetkili Rusya’nın Kırım’a nükleer silah yerleştirmeyi planladığını iddia etmişti. Ukrayna’nın Almanya büyükelçisi ise yeniden nükleer silah üretebilecekleri yönünde demeçler verdi.

Bu açıklamaların ardından Ukrayna, nükleer silah yapımı konusunda somut bir adım atarsa Rusya’nın bu duruma çok sert tepki vereceğini söyleyebiliriz. Kendi güvenliğini temin etmek isteyecek olan Rusya, Ukrayna’nın yeniden nükleer silah yapmasını çok ciddi bir tehlike olarak görecektir. Ukrayna tarafından atılacak bir adım karşısında, Rusya’nın daha ciddi kararlar alacağı öngörülebilir. Ukrayna’nın nükleer silah üretiminde yeniden aktif hale gelmesi, iki ülke arasında son dönemde yaşanan siyasi gerilimin askeri bir savaşa dönüşmesine yol açabilir.

UKRAYNA NATO’YA GİRERSE HANGİ SENARYOLAR GÜNDEME GELİR?

Rusya’yı kendi güvenlikleri için en büyük tehdit ve tehlike olarak gören NATO ülkeleri, uzun zamandır Rusya’nın Doğu Avrupa’daki faaliyetlerinden ciddi bir rahatsızlık duyuyor. Rusya’nın Suriye üzerinden sıcak denizlere inmesi, Doğu Akdeniz’de etkin bir politika izlemesi, Kuzey ve Orta Afrika ülkelerinde siyasi ve askeri faaliyetlerde bulunması, yeniden Kafkaslar’da askeri güç bulundurması ve Ukrayna, Belarus gibi Doğu Avrupa ülkelerindeki yayılmacı politikaları NATO tarafından endişe ile takip ediliyor.

NATO, uzun zamandır Ukrayna’yı ittifak içerisine alarak Rusya karşısındaki gücünü artırmak istiyor. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri saldırıları, Ukrayna’nın NATO içerisinde yer alması halinde ittifaktaki tüm ülkelere yapılmış sayılacak. Bu durumu bilen ve Rusya karşısında kendini koruma altına almak isteyen Ukrayna, NATO ittifakına dahil olarak siyasi ve askeri olarak güvence elde etmek istiyor.

Ancak kısa dönem içerisinde bu durumun gerçekleşmesi mümkün görünmüyor. Rusya; Bulgaristan, Estonya, Letonya ve Litvanya gibi ülkelerin ardından Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO’ya girmesini istemiyor. Ukrayna’nın NATO ittifakının bir üyesi olması halinde, Rusya’nın bölgedeki askeri faaliyetlerini artırması bekleniyor. Bu durum ise bölgede ciddi savaşların yaşanma ihtimalini beraberinde getiriyor.

NATO Putin Rusya Federasyonu Amerika Birleşik Devletleri