Covid-19'u yenen ülkeler tarih yazacak
Geçtiğimiz yılın son ayında Çin’de ortaya çıkan ölümcül koronavirüs, bugüne kadar 100 binlerce insana bulaştı ve binlercesinin de hayatını kaybetmesine neden oldu. Virüs salgınına yönelik bazı devletler üst düzey önlemler alırken bazıları da toplumsal bağışıklık protokolünü uygulamayı seçti. Fakat virüsün etkileri beklendiği gibi hızlı bir şekilde atlatılacak gibi değil. Dolayısıyla dünya yeni bir değişim ile karşı karşıya. Covid-19 bir kırılma noktası olacaktır.
Cihan ABİ / İNTELL4
Dünya 5 aya yakın bir süredir, yeni tip koronavirüs ile mücadele ediyor. Covid-19 yüz binlerce insana bulaşırken binlercesinin de hayatına maal oldu. İlerleyen dönemlerde geniş çaplı değişiklikler getirecek olan Covid-19'un tarihini kazananlar yazacaktır. Diğer taraftan üretimde, tedarik zincirlerinin kırılgan yapısında ve pek çok alanda yeni değişimler hayata geçecektir.
COVİD-19’UN TARİHİNİ KAZANANLAR YAZACAK
Her zaman ‘kazananlar’ tarafından yazılan tarih, Covid-19 krizinde de geçerli olacak. Her ulus ve her birey, ağır bir şekilde bu hastalığın toplumsal gerginliğini yaşıyor. Kaçınılmaz olarak, hem benzersiz siyasi ve ekonomik sistemleri hem de halk sağlığı açısından ısrarcı olan ülkeler, virüs karşısında ciddi kayıp verenler üzerinde başarı iddiasında bulunacaktır. Bazı ülkeler için bu demokrasi, çok taraflılık ve evrensel sağlık hizmetleri için büyük ve kesin bir zafer olarak görünecektir. Bazı kesimlere göre ise belirleyici, otoriter yönetimin açık “faydalarını” gösterecektir.
Yukarıda belirtilen her iki durumda da söz konusu sağlık krizi uluslararası güç yapısını tamamen değiştirecektir. Ayrıca Covid-19 ekonomik faaliyetleri bastırmaya ve ülkeler arasındaki gerginliği artırmaya devam edecektir. Uzun vadede salgın, küresel ekonominin üretken kapasitesini önemli ölçüde azaltacaktır, zira işletmelerin kapandığı ve işçilerin işlerini kaybettiği bir dönemde herhangi bir artış söz konusu olamaz. İşletmelerin kapanma ve çalışanların işsiz kalma riski özellikle gelişmekte ve ekonomileri zayıf olan ülkeler için büyük bir tehlikedir. Diğer taraftan uluslararası sistem de büyük bir baskı altında kalacak ve bu da istikrarsızlıklara ve çatışmalara yol açacaktır.
Üretim sektöründen ulaşıma kadar pek çok alanda değişiklik yaşanacakTürkiyeBAŞARISIZ DURUMLAR
‘Kalıcı’ sevdiğim bir kelime değil ama koronavirüs krizi, en azından birkaç yıl boyunca çoğu hükümetin sınırları içinde gerçekleşen şeylere odaklanarak içe dönmesine yol açacaktır. Tedarik zinciri kırılganlığı göz önüne alındığında, seçici ve kendi kendine yeterliliğe doğru daha fazla hamle olacağını tahmin ediyorum. Diğer taraftan tedarik zincirinde yaşanan kırılmadan ötürü bireylerin temel tüketim ürünlerine ulaşmaması da yeni bir değişimi beraberinde getirecektir. İlerleyen süreçte bireylerin daha fazla evden üretime yöneleceği durumlar yaşanacaktır.
Birçok ülkenin söz konusu sağlık krizinden kurtulmakta zorluk çekeceğini tahmin ediyorum. Zira hükümet zayıflığı ve zayıf devletler dünyanın daha yaygın bir özelliği haline geldi. Diğer taraftan salgın muhtemelen Çin-ABD ilişkilerinin bozulmasına ve Avrupa entegrasyonunun zayıflamasına katkıda bulunacaktır. Salgının getireceği olumlu yenilikler ise küresel halk sağlığı yönetişiminin biraz ılımlı bir şekilde güçleneceğini dile getirebiliriz. Fakat genel olarak, küreselleşmeye dayanan kriz, dünyanın bununla başa çıkma isteğini ve yeteneğini de sınamış oldu.
*“Covid-19'un tarihini kazananlar yazacak”, John Allen, Brookings Enstitüsü Başkanı, Emekli dört yıldızlı bir ABD Deniz Piyadesi
** “Başarısız durumlar”, Richard Haass, Dış İlişkiler Konseyi Başkanı
***Foreign Policy dergisinden, İntell4 tarafından Türkçeye çevrilmiştir.
Covid-19 pandemisi dünyayı sonsuza dek değiştirecekDünya
Diplomasinin yeni çağı: Video konferans Türkiye