Kamboçya taraf mı değiştirdi?
ABD ve Çin arasında süregelen yeni Soğuk Savaş, Asya-Pasifik’teki ülkelerin iki ülke arasında kutuplaşmasına neden oluyor. Zira iki ülke arasında ekonomide başlayan rekabet şu an için askeri yarışa dönmüş durumda. Bu durum Çin ve ABD’nin Asya ülkelerinde askeri üs arayışına neden oluyor. Nitekim Kamboçya’da ABD’nin askeri tesisinin yıkılıp, Çin’e deniz üssü sağlanması bunun en net örneğidir.
Donald Trump’ın ABD Başkanı olarak seçilmesinin ardından uluslararası sistem çökmenin eşiğine gelmişti. Zira Trump yönetimi Asya’nın ekonomik ve askeri devi olan Çin ile Soğuk Savaş başlatmış ve dünyanın iki kutup arasında bölünmesin yol açmıştı. Zaman içerisinde teknoloji bölünmeye başlarken, sanattan, sanayiye, askeriden ekonomiye politikaya kadar dünya bölünmeye başladı. İki ülke arasında başlayan rekabet kara delik gibi diğer ülkeleri de içine çekmeye başladı.
Soğuk Savaş döneminde Sovyetleri çevrelemek için pek çok noktaya askeri üsler inşa eden ABD, doğudan Sovyetlerin önünü kesmek için pek çok Asya ülkesine de askeri üsler inşa etti. Sovyetlerin yıkılışına kadar süre gelen askeri üs politikası Soğuk Savaşın son bulması ile Çin’e karşı kullanılmaya başlandı. Bu durumun farkında olan Pekin yönetimi, ABD’nin üslerine karşı üsler kurmaya başladı. İki ülke arasındaki askeri rekabet Asya ülkelerini kutuplaşmaya, iki ülke arasında bölünmeye zorladı. Son dönemde söz konusu bölünmenin örneklerinden biri Kamboçya’da yaşanıyor.
KAMBOÇYA’DAN ÇİN’E ÜS İZNİ
Uzun süredir Asya-Pasifik’te ABD ve Çin arasında yaşanan rekabetin son durağı Kamboçya oldu. Açıklamalarda bulunan Kamboçya devlet başkanının yardımcısı, Ream’da ABD’nin fonladığı bir savunma tesisinin yıkıldığını duyurdu. Çin’in yardımı ile stratejik öneme sahip aynı bölgedeki deniz üssünü geliştirdiği iddia edilen Güney Asya ülkesi Kamboçya’nın bu hamlesi, ülkede artık Washington yerine Pekin'in etkili olduğu yorumlarını kuvvetlendirdi.
Geçen yıl Kamboçya’nın Pekin ile gizli bir anlaşma üzerinde çalıştığını duyuran The Wall Street Journal gazetesi, söz konusu mutabakata göre Çin gemilerinin Siyanukvil kenti yakınlarındaki Ream deniz üssüne demirleyebileceğini öne sürmüştü. Fakat Çin’den son yıllar bolca yatırım alan ülke yöneticileri The Wall Street Journal’ın iddiasını yalanlamıştı. Diğer yandan 1985'den beri başbakanlık koltuğunda oturan Hun Sen, Pekin'den yardım alarak deniz üssünü geliştireceklerini söylemişti.
ABD ASKERİ TESİSİN YIKILDIĞINI DUYURDU
ABD merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi, bu hafta yayımladığı uydu görüntüleriyle ABD'nin Ream'da fonladığı askeri tesisin yıkıldığını duyurdu. Kamboçya Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Tea Banh, geçen ay çok eski olduğu gerekçesiyle yıkılan tesisin 30 kilometre kuzeydeki yeni bir yere taşındığını ifade etti. Banh, ABD'nin yıkılan tesise yardımının "çok az" olduğunu da dile getirdi.
Çin, küresel denizcilik rotası olan Güney Çin Denizi’ne erişim konusunda önemli avantajlar sunan bir üs olan Ream’da hakimiyet sağlamak için 6 ülke mücadele ediyordu. Dolayısıyla Pekin yönetiminin Kamboçya yönetimiyle anlaşarak üssü kontrol etmesi, diğerleri için kötü bir haber. Ancak bu haberleri defalarca yalanlayan Kamboçya Başbakanı Hun Sen, anayasaya göre herhangi bir yabancı ülkenin kendi topraklarında askeri üs sahibi olamayacağını hatırlatıyor.
Uzmanlar, Hun Sen'in bu açıklamaları, Çin'e yönelik büyüyen tepkileri kendi üzerine çekmemek için yaptığını söylüyor. AFP haber ajansına göre, üssün yakınlarındaki Siyanukvil kentinde pek çok iş yeri ve kumarhanenin Çinlilerin elinde olması gibi etkenler, Kamboçya halkında rahatsızlık yarattı.
Dünyanın en uzun süre iktidarda kalan liderlerinden Hun Sen'le Washington'ın arası son yıllarda açıldı. Ancak Kamboçya lideri, cumartesi günü ABD Başkanı Donald Trump'a geçmiş olsun demeyi de ihmal etmedi.