Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi: Çin Halk Cumhuriyeti

Dünyanın en kalabalık ülkesi ve en büyük ikinci ekonomisi Çin, dünyada en çok enerji tüketen ülkeler sıralamasında başı çekiyor.

Üretime dayalı ekonomi modelini son dönemde iç tüketimle desteklemeye çalışan Çin, önemli bir küresel güç olma yolunda ilerliyor. Askeri kapasitesini sürekli artıran Çin, ABD ile girdiği politik tartışmaların yanı sıra komşu ülkelerle de egemenlik ihtilafları yaşıyor.

KÜNYE

Nüfus: 1,4 milyar (2016 tahmini)

Devlet Başkanı: Xi Jinping

Başkent: Pekin

Etnik yapı: Yüzde 92 Han, yüzde 8 diğer 55 etnik azınlık unsur

Yüzölçümü: 9,59 milyon kilometrekare 

Dil: Çince, Moğolca, Tibetçe ve Uygurca tanınan resmi diller arasında yer alıyor.

Din: Yüzde 42 inançsız, yüzde 30 Taoizm, yüzde 18 Budist, yüzde 4 Hristiyan, yüzde 2 Müslüman, yüzde 4 yerel dinler

Para Birimi: Yuan

GENEL BİLGİLER

1,4 milyarlık nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkesi Çin Halk Cumhuriyeti, kurulduğu 1949 yılından bu yana sürekli iktidarda olan Çin Komünist Partisi (ÇKP) tarafından tek parti rejimi ile yönetiliyor. Yüzölçümü bakımından 9,59 milyon kilometrekare ile dünyanın en büyük 4. ülkesi olan Çin'de baskın Han ırkının dahil olduğu toplam 56 etnik unsur bulunuyor.

Tarihi 5 bin yıl öncesine dayanan Çin'deki hanedanlıklar dönemi, 1912'de milliyetçilerin iktidarı ele geçirmesiyle son buldu. İktidardaki milliyetçi Kuomin Tang partisi güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki ÇKP gerilla ordusu arasındaki iç savaştan, Mao'nun güçleri zaferle ayrıldı. Ülkenin kurucu lideri Mao, sosyalist, Marksist-Leninist bir modelin benimsendiği Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu 1949'da ilan etti.

Mao, iktidara geldikten sonra kapitalist ideolojiye savaş açarak kendi partisi içindeki bazı kesimler dahil siyasi aktörlerin eleştirilerine maruz kaldı. Kültür devrimini başlatan Mao, ülkenin feodal tarihine ait izleri tamamen silmek için çalışmalarını,1978 yılında ölümüne kadar sürdürdü.

Mao'nun ölümünden 2 sene sonra ülkede dışa açılımın mimari olarak görülen Dıng Şiaoping'in önderliğinde "Çin özellikleri taşıyan Sosyalizm" modeline geçildi. Çin, bu sayede dış pazarlara açıldı ve yabancı yatırımcıları ülkesine kabul etmeye başladı.

Doğu Asya ve Güneydoğu Asya'nın bir bölümünü kaplayan Çin'in kara komşuları arasında Rusya, Moğolistan, Kuzey Kore, Myanmar, Hindistan, Pakistan, Kazakistan ve Afganistan'ın aralarında 14 ülke bulunuyor. Çöllerden sık ormanlara ve dağlara kadar çeşitli coğrafi özellikler gösteren Çin'in kuzeyinde karasal, güneyinde tropik muson iklimi hakim.

 

Nükleer ve uzay projeleri alanında son yıllardaki atılımlarıyla giderek öne çıkan Çin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi daimi üyesi olarak küresel meselelerde artan politik ağırlığı ve sürekli gelişen ekonomisiyle etkisini hissettiriyor.

EKONOMİ

Dünyanın en büyük 2. ekonomisi Çin'in gayri safi yurt içi hasılası 2016’da yüzde 6,7 büyüyerek 7,4 trilyon dolara ulaştı. Kişi başına gelirin 6 bin dolar civarında olduğu Çin'in 2016 ihracatı 1,38 trilyon, ithalatı da 1,04 trilyon dolar seviyesinde. Çin'de enflasyon 2016'da yüzde 8,5 oldu. Ülkedeki işsizlik oranı  tahmini yüzde 5 civarında.