Barış, savaştan daha çok kazandırıyor
Dünyanın pek çok yerinde uzun süredir devam eden savaşlar, ekonomik ve toplumsal maliyetleri arttırırken, barışa yapılan yatırımlar refah ve eşitlik getiriyor. “Barışın Ekonomik Değeri 2021” isimli rapora göre, ekonomik kalkınmanın yolu barıştan geçiyor.
Başta Suriye, Afganistan, Libya ve Nijerya olmak üzere dünyanın dört bir yanında devam eden çatışmalar, ekonomik ve toplumsal maliyetleri de beraberinde getiriyor.
Ekonomi ve Barış Enstitüsü’nün (IEP) hazırladığı “Barışın Ekonomik Değeri 2021” isimli rapor da bu gerçeğe ışık tutuyor. Raporda yer alan bilgilere göre, şiddete yapılan yatırımların azalması toplumsal refah ve ekonomik gelişmeye katkı sunuyor.
Savaşların maliyetini hepimiz tahmin ediyoruz. Peki ya barışın maliyeti?
Ya da başka bir deyişle, hiç savaşın olmadığı ya da çatışmaların çıkmadığı bir dünya olsa, durumumuz ne olurdu?
BARIŞ SAVAŞTAN ÇOK DAHA KÂRLI
Barışın Ekonomik Değeri raporuna göre, 2019 yılı için barışın maliyeti yaklaşık 14,4 trilyon dolar. Bu rakam, yeryüzünde yaşayan her bir insan için günde yaklaşık 5 dolara denk geliyor. Dünya Bankası’nın (WBG) verilerine göre, 689 milyon insan günde 1,90 dolardan daha az gelirle yaşamını sürdürüyor.
Bu rakam barışla yönetilen toplumların sahip olabileceği potansiyel etkiyi ortaya koyuyor. Ayrıca her yıl şiddet sonucu 1,4 milyon ölüm gerçekleşiyor. Çatışmalar ekonomik gelişmeyi engellerken, istikrarsızlığa da neden oluyor. Tüm bu hususlar göz önüne alındığında, eşitsizlik artıyor ve sermayeler aşınmaya başlıyor.
Suriye'deki iç savaşın ülkeye 10 yıllık maliyeti 1,2 trilyon dolardan daha fazla.
Analistler barış ve refah arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu savunuyor. Ayrıca son 20 yılda, daha barışçıl politikalar izleyen ülkelerin şiddet ve çatışma meyilli ülkelere göre daha yüksek Gayri safi millî hasıla (GSMH) büyümesine sahip oldukları vurgulanıyor.
Rapora göre, bu fark oldukça önemli. Çünkü kişi başına düşen GSYİH, bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkiliyor. Ayrıca barışçıl ülkelerde enflasyon ve işsizlik oranları da önemli ölçüde düşük.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 11 Eylül saldırılarının ardından 2001 yılının Ekim ayında Afganistan ile savaşa başladı. 18 yıldır devam eden ülke tarihinin "en uzun savaşı", ABD ordusuna yaklaşık 1 trilyon dolara mal oldu.
BARIŞ REFAH GETİRİYOR
Barış konusunda küçük iyileştirmelerin önemli ekonomik faydaları olabileceğinin belirtildiği raporda, paranın sosyal getiri sağlayan daha üretken faaliyetlerde kullanılabildiği vurgulanıyor. Hatta koronavirüs (Covid-19) sürecinde ülkelerin içine kapanarak savaş ortamından uzaklaşmasının sebebi de tam olarak bu ekonomik maliyet ile ilgili.
IEP kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Steve Killelea, ‘’Barış ve şiddete bir fiyat etiketi koymak; dirençli, üretken ve barışçıl toplumlar inşa etmeye harcananlara kıyasla şiddet içeren eylemler yaratmaya ve sınırlamaya orantısız şekilde yüksek miktarlar harcandığını görmemize yardımcı oluyor’' diyor.
NEGATİF BARIŞ YERİNE POZTİTİF BARIŞ
Ekonomi ve Barış Enstitüsü, pozitif barışın şiddetin olmaması anlamına gelen negatif barıştan daha faydalı olduğunu söylüyor. Pozitif barış, barışçıl toplumları yaratan ve sürdüren tutumları, kurumları ve yapıları geliştirmeyi kapsıyor.
Pozitif barışçıl bir toplumun temelleri ise şöyle sıralanıyor:
⚫ İyi işleyen bir hükümet
⚫ Sağlam bir iş ortamı
⚫ Başkalarının haklarının kabulü
⚫ Komşularla iyi ilişkiler
⚫Serbest bilgi akışı
⚫ Üst düzey insan sermayesi
⚫ Düşük seviye yolsuzluk ve kaynakların eşit dağılımı