Avrupa 2052 gibi yanıyor: 1900'den fazla kişi hayatını kaybetti

Aşırı sıcaklar nedeniyle 1900'den fazla kişinin hayatını kaybettiği Avrupa ülkeleri bir yandan da enerji krizi ile mücadele etmeye çalışıyor. Yeterli altyapı çalışmalarının olmaması nedeniyle aşırı sıcakların ardından otoyollar, havalimanları ve metro hatlarının aksadığı Avrupa'da yaşananları değerlendiren uzmanlar, yeni bir projeksiyona ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapıyor.

22/07/2022 07:45 Güncelleme: 22/07/2022 11:57

Avrupa’da kısa süreli görülen sıcak hava dalgası, İngiltere, Fransa, Portekiz ve İspanya’da en az bin kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.

Termometrelerin 40 derece ve üstünü gösterdiği Avrupa ülkelerinde halka sokağa çıkmama çağrısı yapılırken Batı Avrupa’da aşırı sıcaklara bağlı orman yangınları nedeniyle binlerce kişi bulundukları bölgelerden tahliye edildi.

European Union’s Copernicus Climate Change Service verilerine göre, geçtiğimiz Avrupa’da tüm zamanların en sıcak ikinci haziran ayı kaydedildi.

Uzmanlar, Avrupa ülkelerinde yaşanan aşırı sıcakların bir ‘gelecek’ vizyonu sunduğuna dikkat çekerek, ‘Hâlihazırda nelerin mümkün olabileceğini ve iklim değişikliğinin ardından nelerin beklediğini' görüyoruz yorumu yaptı.

Hafta başında meteoroloji ofislerinden yapılan uyarılar, karşılık bulmasına rağmen toplamda 1900'den fazla kişinin hayatını kaybetmesine engel olamayan Avrupa ülkeleri aynı zamanda enerji kriziyle de karşı karşıya kaldı. Aşırı sıcaklar nedeniyle artan enerji kullanımı, Fransa’da nükleer enerji üretiminin azaltılmasına neden oldu.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından hâlihazırda enerji krizine karşın çözüm yolları arayan Avrupa ülkeleri ve fiyat artışı ile mücadele eden vatandaşlar sıcak hava dalgası ile birlikte çaresiz kaldı.

Orman yangınları Avrupa ülkelerinde yerleşim yerlerini tehdit ederken turizm bölgelerinde de tahliye önlemleri alındı.

Koronavirüs vaka sayılarının hızla tırmandığı Avrupa ülkelerinde, Ukrayna savaşı, ekonomik baskılar ve küresel ısınmanın etkileri kıta için olağandışı fakat şaşırtıcı değil.

Bilim insanlarının son 10 yılda artan uyarılarının ilk adımını oluşturan ısı artışı, değişen iklimin en belirgin çıktılarından birisi.

Sanayi Devrimi’nin ardından gezegende ısı artışının yaklaşık 2°F olduğuna dikkat çeken uzmanlar, yaşanan hava koşullarının gelecek hesaplarını yeniden yapılması gerektiğini gösterdiği kanaatinde.

SICAK HAVA DALGASI AVRUPA’NIN AÇIKLARINI ORTAYA ÇIKARDI

Avrupa ülkelerinin tüm zenginliklerine rağmen hala altyapının bir tehdit olarak ortaya çıkması, sıcak havanın ülkeler üzerindeki etkisini de bir kez daha ortaya koydu.

Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, Avrupa'daki evlerin yüzde 5'inden daha azında klima sistemi mevcut. Nispeten sıcak iklimlerde yaşayan toplumlara göre sıcak havaya alışık olmayan Avrupa toplumu, bu nedenle uyarı ve ikazları da pek dikkate almış görünmüyor.

Sıcak hava dalgasının soğuk iklimlerde daha fazla etkili olmasının nedeni toplumsal alışkanlıklar gibi görülse de bir bölgede ortalama ısının ne kadar yükseldiği en belirleyici unsurlardan birisi.

Toplumun yaklaşık yüzde 72’sinin kasaba, banliyö ve şehirlerde yaşadığı Avrupa’da kentleşme oranı da bir hayli yüksek. Görece göz ardı edilen yeşil alanların eksikliği ısı artışını tetiklerken uzmanlar, gün batımından sonra sıcaklığın ne kadar sürdüğünün tehlikeyi artırdığına dikkat çekiyor.

Dünyanın birçok bölgesinde artan gece sıcaklıkları, özellikle kentlerde yaşayanları büyük oranda tehdit ediyor. Sağlık problemlerinin hızla artmasına neden olan bu durumu değerlendiren uzmanlar, atmosferin üst kısmındaki dar bir alanda hızlı hareket eden hava akımlarındaki değişikliğin gelecekte sıcaklıkları daha da fazla artırmasından endişe ediyor.

Özellikle Avrupa’yı hızla etkisi altına alması beklenen bu ‘jet’ akımların artan küresel ısınma, insani faktörler ve bölgesel düzlemdeki değişiklikler ile birlikte ısı artışını tetikleyeceğinin altını çizen uzmanlar, geçmişte yapılan ‘gelecek’ tahminlerinin beklenenden hızlı gerçekleştiğine dikkat çekiyor.

In 2020, the @metoffice produced a hypothetical weather forecast for 23 July 2050 based on UK climate projections.

Today, the forecast for Tuesday is shockingly almost identical for large parts of the country. pic.twitter.com/U5hQhZwoTi
— Dr Simon Lee (@SimonLeeWx) July 15, 2022

2052 yılında gerçekleşmesi beklenen ısınmanın bugünlerde Avrupa’da etkili olduğunu vurgulayan uzmanlar, Avrupa’nın 2003 yılında 70 binden fazla insanın ölümüne neden olan sıcak hava dalgasının etkisinin günümüzde de görüldüğünü belirtiyor.

Ulusal Atmosferik Araştırma Merkezi’nden (National Center for Atmospheric Research) araştırmacı ve bilim insanı Isla Simpson, yaşanan aşırı sıcakları, “Tarihsel olarak yaşananlar açısından kesinlikle aşırı, ancak ileriye dönük olarak daha fazla aşırılığa ulaşacağımızı beklemeliyiz” sözleri ile yorumluyor.

İnsan faktöründen kaynaklanan iklim değişikliğinin henüz sınırlarını tam olarak çizemeyen bilim insanları, Geçmişteki ısı dalgalarında, iklim simülasyonları, geçen yıl Kuzeybatı Pasifik'e yerleşen geniş ısı bloğu gibi, dünyanın bazı bölgelerinde hâlihazırda tezahür eden şiddetli sıcaklıkları tahmin etmek için de araştırmalar sürüyor.

Avrupa ile birlikte ABD de aşırı sıcaklar ve orman yangınları ile mücadele ederken Asya’da Çin’in Yangtze Nehri Havzası'ndaki şehirler Pakistan ve Hindistan da sıcak hava dalgası nedeniyle zor günler yaşıyor.

Ülkelerdeki su rezervlerinin azalması, iklimdeki değişimi gözler önüne sermeye devam ederken ‘temiz enerji’ çalışmaları da Ukrayna savaşı nedeniyle şimdilik askıya alınmış durumda.

Newfoundland Memorial Üniversitesi’nden İklimbilimci oel Finnis görülen aşırı sıcakları, "Sadece ortalama sıcaklıklara bakacak olursak, bir süredir istikrarlı bir şekilde yükseliyoruz" ifadeleri ile yorumluyor.

Türkiye Fransa