Apple'ın yeni "karma gerçeklik" gözlüğü Vision Pro, aldığı eleştirilerle gündemde

Apple’ın yeni teknoloji ürünü Vision Pro gözlük, arttırılmış gerçeklik teknolojisinde yeni bir çığır açtığı iddiasıyla tanıtılıyor. Günümüzde yaygın olarak kullanılan “sanal gerçeklik” gözlüklerinin aksine “karma gerçeklik” teknolojisini kullanıcılarla buluşturma savında bulunan ABD merkezli teknoloji şirketi, ciddi eleştiri oklarıyla karşı karşıya kaldı.

Mansur Ali Bilgiç - mansuralibilgic@intell4.com 

Apple, yeni teknoloji gözlüğünü dünya çapında bilim ve teknoloji meraklısı kişilerin katıldığı “2023 Küresel Geliştiriciler Konferansı” (WWDC) etkinliğinde tanıttı.

“Karma gerçeklik” gözlüğü olarak tanımlanan cihazın, önümüzdeki yıl 3,499 dolar fiyatla internette ve ABD’deki Apple mağazalarında satışa sunulacağı açıklandı.

Apple’ın “ilk uzlamsal bilgisayarı” olarak nitelenen ürünün, gerçeklik ile sanal ortamı harmanlayarak kullanıcılara yeni bir deneyim sunacağı belirtildi.

23 milyon piksellik ultra yüksek çözünürlük kapasitesine sahip gözlüğün; fotogrametri, altı dereceli serbestlik (6DOF) ve jest tanıma özelliklerine sahip olacağı öğrenildi.

Bu özellikler; kullanıcının elleri, sesi ve gözlerini kullanarak uzlamsal bilgisayarı kumanda etmesini sağlayacak.

“Çığır açan teknoloji” olarak tanıtılan bu ürün, fiyatı başta olmak üzere birçok yönüyle eleştirilere sahne oldu.

Gözlüğün açıklanmasından sonra da Apple’ın hisse fiyatlarında bir düşüş kaydedildi.

Oksijen Gazetesi’nin aktardığına göre, WWDC öncesi Apple hisselerinin tarihin en yüksek fiyatına ulaştığı ve 184,95 dolar seviyelerini gördüğü; gözlüğün açıklanmasından sonra ise fiyatının oluşturduğu hayal kırıklığı sebebiyle hisselerin tekrar düşüşe geçtiği belirtildi.

Yüzde 3’e yakın değer kaybeden hisselerde son durum, gün içinde fiyatların 180 doların altına düşmesiyle gerçekleşmişti.

Ancak Apple hisseleri, 16 Haziran’da ulaştığı 186 dolar 99 sentlik değerle rekorunu yeniden kırmış oldu.

APPLE TEK HAMLEYLE RAKİPLERİNİ GERİDE BIRAKTI

Financial Times’ın Apple muhabiri Patrick McGee, Vision Pro’yu ilk deneyimleyenlerden biri oldu.

Oksijen Gazetesi tarafından Türkiye’de yeniden yayımlandan haberde, McGee’nin 30 dakikalık demo sürecindeki tecrübesi aktarıldı.

McGee, gözlüğü, “Göz ve el izleme özellikleri sayesinde bir aplikasyondan diğerine geçmek çok kolay … Cihaz sanal gerçeklik ile artırılmış gerçeklik arasında kolayca gidip gelebiliyor” ifadeleriyle tanımladı.

McGee, deneme sırasında, gözlük ekranındaki şeylerin gerçekten oradaymış gibi gözüktüğünü; spor müsabakaları, belgeseller gibi içeriklerden canlı izliyormuş izlenimi aldığını da yazdı.

Yazar, “Beynimiz, gözlüğün içindeki ekran ile içinde bulunduğumuz fiziksel ortamı ayırt etmede zorlanacaktır” sözlerini, gözlükle ilgili görüşlerine ekledi.

Aynı haberde, artırılmış gerçeklik gözlüğü üreten Magic Leap şirketinin kurucusu Rony Abovitz’in, “Diğer sanal gerçeklik şirketlerinin başı çok büyük belada çünkü Apple çıtayı çok yükseltti … Hepsini tek hamleyle geride bıraktı” dediği aktarıldı.

HANGİ ELEŞTİRİLER YÖNELTİLİYOR?

Apple’ın yeni ürününe en sık yöneltilen eleştiri, cihaz fiyatının 3,499 dolar (82,531.96 Türk lirası) olmasından kaynaklanıyor.

En pahalı MacBook Pro ile eşit fiyata sahip bu ürünün fiyatı, piyasadaki diğer arttırılmış gerçeklik ürünleriyle kıyaslandığı zaman, tüketiciler tarafından yüksek olarak algılanıyor.

Ancak Tom’s Guide sitesine yazan Roland Moore-Colyer, pahalı olarak değerlendirilen bu ürünün sıradan tüketicilere hitap etmediğini belirtiyor.

Moore-Colyer, geniş görüş açısına sahip bu ürünün, yazılım geliştiricileri ve tasarımcılara hitap ettiğini öne sürüyor.

Yazar, monitörlerle kısıtlandırılma sorununu ortadan kaldıran ve aynı anda birden fazla projeyle iştigal edebilme imkânını kullanıcılara sunuyor olmasının, gözlüğü tasarımcı ve geliştiriciler için ideal kıldığını ifade ediyor.

The Verge’e yazan Jay Peters da cihazın tanıtılış biçimine muhalefet edenlerden.

Vision Pro’daki bütün özelliklerin sanal gerçeklik gözlüklerinde de bulunduğunu iddia eden Peters, cihazın tanıtılışının, Apple’ın ilerideki planlarına dönük olduğunu, ancak an itibarıyla “çoğunlukla bir sanal gerçeklik gözlüğü” olduğunu söylüyor.

XDA’ya yazan Mahmoud Itani’de konunun sosyal ve insanî yönlerine değiniyor.

Itani, cihazın “EyeSight” adı verilen ve kullanan kişinin gözlerinin sanal bir yeniden konstrüksiyonunu dış ekrana yansıtarak göz temasının sürdürülmesine olanak sağlayan özelliğinin, asosyalleşmeye katkıda bulunacağını ileri sürüyor.

Yazarın, gözlerinin dışarıdan görülebildiğini bilen insanların, Vision Pro’yu çıkarmayacağını iddia ediyor.

Itani, endişelerini, “Gözler, ruha açılan pencerelerdir. Yapay model ne kadar gelişmiş olsa da gerçek bakışları yansıtamaz … Cihazı sürekli takılı bırakan biriyle yaşamak ya da vakit geçirmek konusunda çok rahat olmazdım” sözleriyle ifade etti.

Rakip teknoloji devi Meta’nın kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Mark Zuckerberg de Vision Pro’ya ilişkin görüşlerini, çalışanlarıyla yaptığı bir toplantıda açıkladı.

Meta’nın kendi üretimi Quest 3 ile Apple’ın cihazını kıyaslayan Zuckerberg, “İlk bakışta gördüğüm kadarıyla, fizik kanunları üzerindeki kısıtlamaların hiçbirine ekiplerimizin daha önce keşfetmediği ve düşünmediği sihirli çözümler getirmemişler” dedi.

Mark Zuckerberg, Quest 3’ün 7 katı bir fiyat etiketine sahip Vision Pro’nun, donatıldığı yüksek teknolojili parçalardan ötürü, “kullanılması için aküye bağlanması gerekeceğini” de belirtti.

Meta şirketi yönetim kurulu başkanı, şirketlerin sosyal ve felsefi bakışlarındaki farklılığa da “Metaverse’e ilişkin vizyonumuz temelde sosyal; insanların yeni yollarla etkileşime girmesi ve birbirlerine daha yakın hissetmeleriyle ilgili … Buna karşın, [Apple’ın] gösterdikleri tüm demolarda bir kişi koltukta tek başına oturuyordu” sözleriyle vurgu yaptı.