Sputnik V (Gam-COVID-Vac) aşısı Covid-19'da ne kadar etkili?

Rusya tarafından formülize edilen ve dünyanın birçok ülkesinde aktif biçimde kullanılan Sputnik V (Gam-COVID-Vac) aşısı yakın bir zamanda Türkiye'de de uygulanmaya başlanacak. Covid-19'a karşı geliştirilen aşılara yönelik spekülasyonlar devam ederken, aşılanmak isteyenlerin soru işaretleri de artıyor. Peki, Sputnik V (Gam-COVID-Vac) aşısı Covid-19'da ne kadar etkili?

Türkiye'de BioNTech ve Coronavac aşılarının yanı sıra kısa bir süre sonra Sputnik V aşısının da uygulanmaya başlanması bekleniyor. 

Aşılanmak isteyenler seçim yapmak için aşıların etkinlik oranları başta olmak üzere birden fazla başlıkta sorularına yanıt arıyor. 

Sputnik V aşısını değerlendiren Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay, merak edilen soruları yanıtladı. Aşının risklerini ve yan etkilerini anlatan Prof. Dr. Akçay, Faz-3 çalışmalarının ardından kullanımı Birleşik Devletler Gıda ve İlaç Dairesi (U.S. Food and Drug Administration - FDA) tarafından onaylanan aşının, Johnson&Johnson ve Oxford - Astra Zeneca ile aynı grupta olduğunu belirtti. 

Sputnik V'nin yüzde 91,6 etkinlik oranına sahip iki parçalı adenovirüs viral vektör aşısı olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Akçay, son bilgilere göre aşının etkinlik oranının yüzde 97.6 olduğunun altını çizdi. 

Hem antikor oluşumunda hem de hücresel immünite oluşturulmasında etkili olan Sputnik V'nin tek doz aşılamadan sonra bile etkili olduğunu belirten Prof. Dr. Akçay, aşının yüzde 15.2 oranında grip benzeri hastalıklar ve yüzde 5.4 oranında aşı yapılan bölgede reaksiyon olarak yan etki gösterdiğini söyledi. 

Sputnik V aşısının yüzde 94 oranında yan etki, yüzde 0,3 oranında ise baş ağrısı, kas ağrısı, titreme, mide bulantısı, ateş, yorgunluk ve kas ağrısı gibi yan etki gösterdiğine işaret etti. Aşının uygulanmasını takip eden bir-iki gün içerisinde oluşabilecek yan etkilere karşı hastane ortamında 30 dakika beklemenin önemine dikkat çekti. 

Sputnik V Faz-3 çalışmalarının ardından herhangi bir alerjik reaksiyona rastlanmadığının altını çize Prof. Dr. Akçay, yalnızca aşı içerisindeki maddelerden birisine reaksiyon gösterebilecek olanların temkinli olmaları gerektiğini vurguladı. 

Egzema, Alerjik Astım, Alerjik Nezle gibi kronik rahatsızlıkları bulunan kişilerin;  Sputnik V, BioNTech ve Coronavac aşılarını tercih edebileceklerini ifade eden Prof. Dr. Ahmet Akçay, ilaç alerjisi olanların da Rus aşısı Sputnik V ve Çin aşısı Coronavac seçebileceklerini söyledi. 

SPUTNIK V AŞISI YAN ETKİLERİ NELER? YAN ETKİ GÖSTERİNCE NE YAPMALI?

Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay, Sputnik V aşısının ardından yan etki görülmesi halinde yapılması gerekenleri şu şekilde sıraladı;

- Aşı uygulanan bölgede kızarma ya da şişkinlik görülmesi halinde; aşı yapılan kolunuzu yükseltin.

- Aşı uygulanan bölgeye soğuk suyla ıslatılmış havlu tatbik edin. (Doğrudan buz kullanmamaya özen gösterin)

- Parasetemol içeren ağrı kesici tercih edebilirsiniz.

- Yorgunluk görülmesi halinde; yeterince sıvı tüketerek dinlenin.

- Hafif ateş ve titreme görülmesi halinde; istirahat edin, yeterince sıvı tüketin ve parasetemol içeren ağrı kesici alın.

- Kas ve eklem ağrısı görülmesi halinde; aşının uygulanmasını takip eden bir hafta içerisinde kas ve eklem ağrısı görülmesi durumunda istirahat etmeniz, yeterli sıvı almanız ve parasetamol içeren ağrı kesici almanız yeterli olacaktır.

- Kusma ve ishal görülmesi halinde; aşının uygulanmasını takip eden bir hafta içerisinde kusma ve ishal görülmesi durumunda ağızdan sıvı ve gıda almanız ve yeterince sıvı alamaz ve halsizlik ilerleyecek olursa en yakın sağlık kurumunda serum takviyesi almanız gerekir.