Havacılık sektöründen 5G teknolojisine tepki yükseliyor

Havacılık sektörü, 5G teknolojisinin uçuşlarda gecikme ve yön değişikliklerine yol açabileceği konusunda yetkilileri uyarıyor. Ancak telekomünikasyon şirketleri ise Ocak 2022’nin başında yeni 5G servisine geçme hazırlığı yapıyor. Peki, 5G teknolojisi hava yolculuğu için gerçekten zararlı mı?

24/12/2021 07:45 Güncelleme: 24/05/2022 17:58

Şeyda Kübra Ayaz
seydaayaz@intell4.com

Pandemiden en çok etkilenen alanlardan biri de hava yolculuğu oldu. Seyahat kısıtlamaları nedeniyle uçuşlar iptal edilirken, aşı kartları ve sıkı denetimler devreye girdi.

Omicron ile yeniden seyahat kısıtlamaları yeniden gündeme gelse de havacılık endüstrisini asıl etkileyecek farklı senaryolar dile getiriliyor. Sektördeki yetkililer, yüz binlerce uçuşu etkileyecek gecikme veya ulaşım problemlerinin oluşabileceği yönünde uyarıda bulunuyor. Gerekçe olarak ise 5G teknolojisi gösteriliyor.

Dünyanın en büyük uçak üreticileri olan Boeing ve Airbus, 5G teknolojisine endişeyle yaklaşıyor. İki şirketin üst düzey yöneticileri, ABD hükümetine yazdıkları mektupta yeni nesil teknolojiye geçişin ertelenmesi yönünde çağrıda bulundu.

“UÇAĞIN ÇALIŞMASINI OLUMSUZ ETKİLEYEBİLİR”

Boeing ve Airbus yöneticileri Dave Calhoun ve Jeffrey Knittel, ABD Ulaştırma Bakanlığı’na yazdıkları mektupta, “5G teknolojisinin havacılık sektörüne devasa negatif etkide bulunacağını” belirtti. Ayrıca “uçağın güvenli bir şekilde çalışmasını olumsuz etkileyebilir” ifadeleriyle tehlikeye dikkat çekildi.

Airbus’tan yapılan açıklamada, ABD’deki diğer havacılık şirketleriyle birlikte 5G’nin etkilerini anlamak için çalıştıkları belirtildi.

5G teknolojisinin C-Bandı spektrumunun uçaklardaki elektronik sistemleri etkileyebileceğine yönelik benzer yorumlar geçmişte de dile getirilmişti.

Amerika Havayolları tarafından yapılan araştırmada, Federal Havacılık İdaresi’nin (FAA) 5G teknolojisini 2019 yılında uygulaması halinde ortaya çıkabilecek sorunlar ortaya konuldu. Buna göre, yaklaşık 345 bin uçuş ve 5 bin 400 kargonun gecikme, iptal veya yön değiştirme gibi problemlerle karşı karşıya kalabileceği tespit edildi.

FAA’nın araştırması doğrultusunda endişelerini dile getiren havacılık sektörü, 5G’nin hassas uçak ekipmanlarında parazit yapabileceğini öne sürüyor.

Amerikan telekomünikasyon şirketleri Verizon ve AT&AT de 5G servislerini başlatmayı planladıklarını açıkladı. İki şirket, söz konusu parazitleri önlemek için gerekli düzenlemeleri yapmak üzere 5G geçişlerini 5 Ocak’a ertelediklerini söyledi. Ancak havacılık sektörü, şirketin aldığı önlemlerin yeterli olmadığını dile getirdi.

FAA ise şirketler 5G’ye geçmeden önce uçuşları nasıl etkileyebileceğine dair daha detaylı bilgi sunacağını belirtti.

ABD merkezli kablosuz hizmet şirketi CTIA, 5G’nin güvenli bir teknoloji olduğunu savundu. Karşı çıkan havacılık şirketlerinin ise korku yaydığını ve gerçekleri çarpıttığını söyledi.

HAVACILIK SEKTÖRÜ ENDİŞELERİNDE HAKLI MI?

5G sinyalleri, C-Bandı olarak bilinen radyo frekansları üzerinden yayılıyor. Bu hava dalgası bandı, kablosuz iletişim operatörleri için çekicidir, çünkü herhangi bir kablosuz ağın iki temel özelliği olan hücresel menzil ve kapasite arasında iyi bir denge sunuyor. C-Bandı dışındaki diğer hava dalgaları grupları da 5G'yi yaymak için kullanılır, ancak mevcut tartışma sadece C-Bandı frekansları üzerinden yürüyor.

Kablosuz iletişim için kullanılan radyo frekansları spektrumunda, C-Bandı, uçak altimetreleri tarafından kullanılan frekans bandının hemen yanında yer alır.

FAA, bazı havaalanlarının yakınındaki 5G hücresel antenlerinin (hava yolcularının mobil cihazlarının değil) pilotlara yerden ne kadar uzakta olduklarını söylemek için tasarlanmış bazı uçak ekipmanlarında yanlışlıklara sebep olabileceğinden endişe duyuyor. Radar altimetreleri olarak bilinen bu sistemler, uçuş boyunca kullanılır ve kritik ekipman olarak kabul edilir. Radar altimetreleri, hava basıncı okumalarına dayanan ve rakımı ölçmek için radyo sinyallerini kullanmayan standart altimetrelerden farklı.

Federal İletişim Komisyonu tarafından hazırlanan hizmet haritasına göre, Kaliforniya, Florida, New England, Teksas ve Ortabatı'nın büyük bir kesimi 5G kapsama alanına girecek. Ancak havacılık grupları, Los Angeles, New York ve Houston da dahil olmak üzere ülkenin en büyük havaalanlarından bazılarının da tehlike altında olduğu konusunda uyarıda bulundu.

40 ÜLKE KABUL ETTİ

Teknoloji uzmanları, 5G antenlerinin teorik olarak havaalanlarında parazite yol açabileceğini, ancak parazit potansiyelinin tüm kablosuz iletişimlerin bir özelliği olduğunu söylüyor.

Public Knowledge tüketici grubunda telekomünikasyon uzmanı olan Harold Feld, "Yaklaşık 40 ülkenin C-Band'de 5G kullanımını onayladığını belirtmekte fayda var" şeklinde tehlike olmadığına dikkat çekti.

Feld, “Özellikle Japonya, bugün FAA tarafından benimsenen 220 MHz ayrımına kıyasla altimetre bandına çok daha yakın 5G ağları işletiyor. Şimdiye kadar hava altimetreleriyle herhangi bir zararlı girişime dair rapor yok” dedi.

2019'da Pentagon da 5G kullanımı için farklı bir frekans aralığının (L-Bandı olarak bilinen hava dalgası) açılmasının askeri GPS sistemlerine müdahale edebileceğini söyledi.

Türkiye