Türkiye Covid-19'a rağmen büyümeye devam etti!
OECD, G-20 ülkelerinin 2020 büyüme rakamlarına yansıyan Covid-19 sürecini gözler önüne seren raporunu açıkladı. Raporda, baş Çin olmak üzere Almanya, Meksika, Brezilya, Japonya, Güney Kore'de önemli oranda düşüş göze çarparken, Türkiye'den gelen sonuçlar sevindirdi. 2020 Türkiye büyüme rakamları kaç oldu? Türkiye 2020'de büyüme kaydedebildi mi?
Çin’den dünyaya yayılan yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını, 2020’nin ocak ayından haziran ayına kadar uzanan geniş bir zaman diliminde, dünya genelinde etkisini gösterdi ve göstermeye devam ediyor.
2020 Ocak ayında yalnızca Çin ve Çin ekonomisinde tartışılırken, salgının şubat - mart ayları arasında Tayvan, İran hemen akabinde de İtalya ve İspanya’da etkisini göstermesinin ardından ekonomistler dünya genelinde 2020 ekonomi tahminlerinde revizyona gitmek zorunda kaldı.
Yeni tip koronavirüsün (Covid-19), 1918 - 1920 yılında dünyayı etkisi altına alan İspanyol gribinden bir asır sonra benzer ölçekte değerlendirilirken, küresel mücadelenin hegemonyasında toplumları da şekillendirdi.
Salgının ilk kez tespit edildiği Çin’in sanayi üretim endeksi yüzde 15 azalırken, IMF, WTO, ILO gibi uluslararası kuruluşlar, 2020 tahminlerini henüz ilk çeyrek rakamları açıklanmadan önce, ‘küresel ekonomi ve ticaret hacminin küçülmesi - işsizliğin artması' yönünde güncelledi.
Başta hizmet, tarım, imalat sanayi, borsa ve bankacılık sektörlerinde yaşanan aksaklıklar, küresel ticaret ve sermaye yatırımlarının da yavaşlamasına neden olurken, GSYH’nın etkilenmesine neden olan bütün değişkenlerin süreçten olumsuz etkilenmesi kaçınılmaz görünüyor.
Ekonomistlerin farklı tahminlerine rağmen genel olarak IMF ve DTÖ gibi uluslarası kurumların tahminleri doğrultusunda yüzde 3-4 oranında kayıplar olması ihtimaline ağırlık veriliyor.
Uzmanlar, virüsün bir ayda bile ekonomiye ve GSYH’ya etkisini yüzde 20 olarak hesaplarken, alışılanın dışına çıkan Covid-19 sürecininin çarpan faktörünün de göz önüne alınarak ekonomik düzenlemelerin yapılması gerektiğine özellikle vurgu yapıyor.
Ekonominin çarklarının yavaşlamaya başlamasıyla Almanya, Çekya, Norveç, Danimarka, İtalya, İspanya ve ABD ülkeleri tedbir amaçlı kısıtlamaları kademeli olarak kaldırma kararı alırken, OECD, IMF, FED, ILO, Dünya Bankası gibi dünyanın nabzını tutan kurumlar tedbirlerini sıralamaya devam ediyor.
OECD’nin açıkladığı ilk baz senaryosunda, Covid-19 kaynaklı küresel büyüme tahmini yüzde 2,9’dan 2,4’e çekilmiş, en kötü senaryoda ise küresel büyüme oranın yüzde 1,5’e kadar gerileyebileceği öngörülüyordu. Virüssün küresel ekonomiye toplam maliyetinin 347 milyar dolara çıkabileceği tahmin edilirken, Türkiye’nin liderler listesinde yer alması beklentiler arasındaydı.
TÜRKİYE ve HİNDİSTAN BÜYÜDÜ
Reel ekonomide ilk çeyrek rakamları da Türkiye için beklentilerin aksine şekillendi. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Covid-19 salgını sürecinde yaşanan ekonomik durgunluğa rağmen G20 ülkelerinden yalnızca Türkiye ve Hindistan’ın GSYH’sını artırdığını duyurdu.
OECD’nin yayınladığı raporda, 1998 yılından bu yana oran bazlı büyük düşüş olarak kayıtlara geçen ekonomik değerler yer alırken, alınan tedbirlerin G20 bölgesinde reel GSYH'nin ilk çeyrekte 2019'un son çeyreğine göre yüzde 3,4 gerilemesine neden olduğu dikkat çekti.
Covid-19 sürecinde dolayı en sıkı tedbirlerin alındığı Çin, yüzde 9,8 ile GSYH’sı en fazla gerileme yaşayan ülke olarak kayıtlara geçti. Çin’i yüzde 5,3 ile Fransa ve İtalya izledi. Almanya yüzde 2,2 daralırken, Kanada ekonomisi yüzde 2,1 ve İngiltere ekonomisi yüzde 2 küçüldü
İlk çeyrekte GSYH’deki gerileme Brezilay’da yüzde 1,5 olarak hesaplanırken, ABD ve Güney Kore’de yüzde 1,3 olarak yansıdı. Meksika ekonomisi yüzde 1,2 gerileme gösterirken, Endonezya ekonomisi yüzde 0,7 oldu. Japonya ekonomisindeki gerileme yüzde 0,6 olarak rakamlara yansırken, Avustralya ekonomisi yüzde 0,3 daraldı.
G-20 ülkeleri içerisinde sadece Türkiye ve Hindistan’ın büyüme kaydetmesi dikkat çekti. OECD raporuna göre, Hindistan ilk çeyrekte 2019’un son çeyreğine göre yüzde 0,7 büyüme kaydetti. Türkiye ise yüzde 0,6 büyüme rakamı ile Covid-19 sürecinde büyüme kaydeden ikinci ülke oldu.
Türkiye, mevsimsellikten arındırılmış olarak ilk çeyrekte yıllık bazda da yüzde 4,4 ile G20 ülkeleri içinde en fazla ekonomik büyüme elde eden ülke olarak raporda öne çıkan tek ülke oldu.